W 40. rocznicę ogłoszenia stanu wojennego w Polsce w warszawskim kinie Kinoteka odbyła się debata o wolności i prawach obywatelskich oraz pokaz filmu o Grzegorzu Przemku "Żeby nie było śladów" w reżyserii Jana P. Matuszyńskiego (polski kandydat do Oskara).

W debacie udział wzięli adw. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, Cezary Łazarewicz, autor książki "Żeby nie było śladów" oraz sekretarz generalny International Association of Press Clubs - Jarosław Włodarczyk. Spotkanie prowadziła red. Magdalena Rigamonti. O motywach jakimi kierowali się twórcy przy powstawaniu filmu o Grzegorzu Przemyku opowiadał jego reżyser – Jan P. Matuszyński.

O tym jak pamiętają pierwsze dni stanu wojennego opowiadali dziennikarze Łazarewicz i Włodarczyk. Z kolei prezes NRA podkreślał rolę, jaką odegrali adwokaci – obrońcy polityczni, którzy wykazywali się w tamtym czasie niezwykłą odwagą i siłą charakteru. Prezes Rosati wspominał mecenasa Macieja Bednarkiewicza, którego postać jest przypomniana w filmie. Był on pełnomocnikiem matki Grzegorza Przemyka – Barbary Sadowskiej. Aby utrudnić dojście do prawdy i rzetelność procesu, władze PRL aresztowały w tamtym czasie adw. Bednarkiewicza i zawisili go w wykonywaniu czynności adwokackich.  

Cezary Łazarewicz i Jarosław Włodarczyk podkreślali siłę propagandy. Przypominali, jak w czasach procesu władza manipulowała informacją i prawdą. Treść materiałów prasowych była ściśle konsultowana z partią. - Dlatego tak ważne jest aby publiczna telewizja była realnie niezależna – podkreślał reportażysta Cezary Łazarewicz.

Z kolei reżyser filmu Jan P. Matuszyński zwracał uwagę na luki w edukacji historii najnowszej. Jak sam wspomina, w szkole lekcje historii Polski po roku 1945 są traktowane skrótowo. Zazwyczaj są to ostatnie dni nauki w szkole. Uważa, że uczniowie powinni mieć oddzielny przedmiot z historii najnowszej. Reżyser mówił też, że ten film opowiada o tym, jakie konsekwencje niesie ingerowanie polityki w wymiar sprawiedliwości.

Spotkanie odbyło się w ramach kampanii edukacyjnej "Bohaterowie naszych wolności". Organizatorami byli Naczelna Rada Adwokacka, Miasto Stołeczne Warszawa oraz Dom Spotkań z Historią.

Foto: Donat Brykczyński i biuro prasowe NRA