Komisja Praw Człowieka przy Naczelnej Radzie Adwokackiej wyraża zaniepokojenie brakiem respektowania przez rząd polski decyzji Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który zakazał odesłania Czeczena, ubiegającego się o status uchodźcy.
O sytuacji Czeczena, który już 27 razy bezskutecznie próbował przekroczyć przejście graniczne w Terespolu, powiadomiła 8 czerwca br. jego pełnomocniczka - adw. Sylwia Gregorczyk-Abram. Po kilku godzinach Europejski Trybunał Praw Człowieka zdecydował, że polski rząd ma udzielić uchodźcy tymczasowej ochrony do 22 czerwca i nie może go zawrócić na Białoruś. Mimo tego Straż Graniczna po raz kolejny odmówiła Czeczenowi wjazdu na teren Polski.
W uchwale, którą przyjęto 10 czerwca br., Komisja Praw Człowieka przy NRA wzywa polski rząd do zaprzestania naruszania wiążących Polskę zobowiązań międzynarodowych i niezwłocznego wykonania środków tymczasowych zgodnie z decyzją Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Zaznacza przy tym, że odesłanie cudzoziemca z Polski może narazić go na tortury, nieludzkie i poniżające traktowanie.
Komisja podkreśla też, że sytuacja ta nie jest odosobniona. Zgodnie z raportami Rzecznika Praw Obywatelskich, Stowarzyszenia Interwencji Prawnej, czy Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka funkcjonariusze Straży Granicznej w Terespolu często ignorują sygnalizowaną przez cudzoziemców podczas odprawy granicznej wolę ubiegania się o ochronę międzynarodową. - Straż Graniczna nie jest uprawniona do dokonywania wstępnej oceny czy weryfikacji podawanych przez cudzoziemca motywów leżących u podstaw ubiegania się przez niego o ochronę międzynarodową. – tłumaczą adwokaci i dodają, że Straż Graniczna powinna w takiej sytuacji umożliwić złożenie stosownego wniosku, przyjąć go i przekazać do rozpatrzenia Szefowi Urzędu do Spraw Cudzoziemców.
Komisja zwraca uwagę, że środki tymczasowe udzielane są przez Trybunał w wyjątkowych sytuacjach i mają na celu zapewnienie skuteczności prawa do skargi indywidualnej. Udzielane przez Trybunał środki tymczasowe są wiążące dla państw, które mają konwencyjny obowiązek im się podporządkowywać. - Jawne lekceważenie przez władze Polski środków tymczasowych udzielonych przez Trybunał stanowi nie tylko pogwałcenie Konwencji, ale przede wszystkim skutkuje poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa osobistego uchodźcy chcącego ubiegać się o ochronę międzynarodową w Polsce. Działanie to podważa zaufanie do władz polskich i stanowi jednoznaczny sygnał, że polski rząd nie zapewnia efektywnej ochrony praw i wolności człowieka oraz dopuszcza się łamania zobowiązań międzynarodowych. – alarmuje Komisja.
