• Prawo osadzonych do kontaktów telefonicznych z pełnomocnikami i obrońcami zostało w praktyce ograniczone do jednego telefonu tygodniowo.
  
• To sprzeczne z zapisami nowelizacji Kodeksu karnego wykonawczego, który określa prawo do jednego telefonu w tygodniu do pełnomocnika i obrońcy jako minimum, nie zaś obowiązujący standard.
  
• Na niezgodną z nową ustawą praktykę funkcjonariuszy Służby Więziennej oraz dyrektorów zakładów karnych i aresztów śledczych zwraca uwagę adw. Przemysław Rosati, prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, w piśmie do gen. Jacka Kitlińskiego, dyrektora generalnego Służby Więziennej.

 

Prezes NRA przypomina, że ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 roku o zmianie ustawy ‒ Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1855) przepis art. 8 § 4 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku ‒ Kodeks karny wykonawczy przewiduje, iż skazany pozbawiony wolności może korzystać co najmniej raz w tygodniu z samoinkasującego aparatu telefonicznego do kontaktu m.in. z obrońcą oraz pełnomocnikiem będącym adwokatem lub radcą prawnym.

Co bardzo ważne - znowelizowana ustawa przewiduje jednocześnie, iż w szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeżeli wyznaczone terminy czynności procesowych wskazują na konieczność niezwłocznego skorzystania z samoinkasującego aparatu telefonicznego, dyrektor zakładu karnego lub aresztu śledczego udziela zgody na kontakt z adwokatem bądź radcą prawnym poza terminami ustalonymi w porządku wewnętrznym obowiązującym w zakładzie karnym lub areszcie śledczym.

Mimo to, w praktyce prawo osób osadzonych zostało ograniczone do jednego telefonu do pełnomocnika lub obrońcy w tygodniu, bez wskazanych w regulacji prawnej wyjątków.

Prezes NRA zwraca uwagę także na ograniczenie prawa do kontaktu telefonicznego z obrońcą lub pełnomocnikiem osób skazanych, które choć odbywają karę pozbawienia wolności, to jednak występują także jako strony nie tylko w postępowaniach karnych, ale i w postępowaniach cywilnych (rodzinnych, spadkowych, odszkodowawczych, ze stosunku pracy) oraz administracyjnych. Przy znacznym ograniczeniu kontaktu telefonicznego skazanego z pełnomocnikiem, niemożliwe jest należyte realizowanie praw skazanych.

Prezes NRA interweniuje także w sprawie nagminnych odmów na wnioski adwokatów o kontakt telefoniczny ze klientami poza terminami ustalonymi w porządku wewnętrznym obowiązującym w zakładzie karnym lub areszcie śledczym.

W sposób całkowicie nieuzasadniony dyrektorzy zakładów karnych i aresztów śledczych przyjęli rolę arbitrów w zakresie oceny zasadności kontaktu skazanego z adwokatem.

Adwokat, jako obrońca lub pełnomocnik skazanego pozbawionego wolności, nie ma możliwości ustalenia dokładnej daty i godziny kontaktu ze swoim klientem, który dzwoni z aresztu lub więzienia,  ze względu na godziny pracy sądów i obowiązki, jakie wypełnia wobec innych klientów.

Przez przyjętą w służbie więziennej praktykę, możliwość należytego świadczenia przez adwokatów pomocy prawnej na rzecz osób skazanych pozbawionych wolności uzależniona została de facto od przypadku, tj. losowego wystąpienia możliwości odebrania przez adwokata telefonu i odbycia ze skazanym rozmowy telefonicznej.

Stąd apel Prezesa NRA do dyrektora generalnego Służby Więziennej o podjęcie niezwłocznej interwencji w sprawie prowadzącej do zmiany przyjętej praktyki ograniczania kontaktów telefonicznych osób pozbawionych wolności z ich obrońcami lub pełnomocnikami będącymi adwokatami.

 

(pismo Prezesa NRA do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej)