Okręgowa Rada Adwokacka w Szczecinie popiera i implementuje rozwiązania proceduralne wypracowane przez Okręgową Radę Adwokacką w Katowicach, zmierzające do ochrony tajemnicy zawodowej.
W dniu 11 grudnia 2017 r. Okręgowa Rada Adwokacka w Szczecinie podjęła uchwałę w sprawie wyrażenia całkowitego poparcie dla uchwał nr 87/2017 oraz nr 88/2017 podjętych przez Okręgową Radę Adwokacką w Katowicach oraz o implementacji rozwiązań wypracowanych przez Okręgową Radę Adwokacką w Katowicach do stosowania przez adwokatów i aplikantów adwokackich Szczecińskiej Izby Adwokackiej.
Przyjęte we wskazanych uchwałach rozwiązania proceduralne i nałożone na adwokatów w ocenie Okręgowej Rady Adwokackiej w Szczecinie obowiązki stanowią trafne i potrzebne narzędzia, zmierzające do ochrony tajemnicy zawodowej w przypadku przesłuchania adwokata w charakterze świadka oraz w przypadku czynności przeszukania kancelarii adwokackiej.
Poniżej przypominamy treść uchwał ORA w Katowicach nr 87/2017 i 88/2017:
87.
Uchwała:
a) na zasadzie art. 44 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze ustalić i przyjąć jako obowiązujące powinności Adwokata, członka Izby Adwokackiej w Katowicach, w przypadku czynności procesowych, polegających na przesłuchaniu adwokata w jakimkolwiek postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, z którą to czynnością wiązać się może ryzyko ujawnienia tajemnicy zawodowej lub obrończej w brzmieniu: Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach, wykonując wynikający z art. 1.1 Ustawy Prawo o Adwokaturze (Dz.U. 1982, nr 16, poz. 124) obowiązek współdziałania w ochronie praw i wolności obywatelskich, kierując się zwłaszcza najwyższą dbałością zarówno o zachowanie w tajemnicy powierzonych adwokatom informacji, jak też o przestrzeganie standardów procesowych dotyczących postępowania z informacjami objętymi tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu adwokata, dążąc nadto do zapewnienia maksymalnej efektywności przestrzegania przez adwokatów, członków Izby Adwokackiej w Katowicach obowiązujących w tej przestrzeni norm zarówno deontologicznych jak i wynikających z regulacji ustawowych stoi na stanowisku, iż wszyscy adwokaci, członkowie Izby Adwokackiej w Katowicach, powinni przestrzegać algorytmu postępowania, opisanego w instrukcji, będącej załącznikiem do Uchwały w sytuacji związanej z przesłuchaniem adwokata w jakimkolwiek postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, z którą to czynnością wiązać się może zagrożenie ujawnienia informacji objętych tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu adwokata (obrończą lub adwokacką), a nadto powinni niezwłocznie poinformować ORA w Katowicach o każdym przypadku uzasadniającym wdrożenie procedury opisanej w instrukcji jak i o okolicznościach mogących uzasadniać jej wdrożenie w przyszłości;
b) na zasadzie art. 44 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze ustalić i przyjąć jako obowiązujące: instrukcję postępowania adwokata, w przypadku wezwania go w celu przesłuchania jako świadka w jakimkolwiek postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, w sytuacji stwarzającej możliwość narażenia na ujawnienie informacji objętych tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu adwokata w brzmieniu:
1. Każdy adwokat, członek Izby Adwokackiej w Katowicach, zobowiązany jest do podjęcia wszelkich przewidzianych prawem kroków zmierzających do zachowania w tajemnicy informacji jakie uzyskał w związku z wykonywaniem zawodu.
2. O wezwaniu adwokata, członka Izby Adwokackiej w Katowicach na przesłuchanie w charakterze świadka, mogącym wiązać się zagrożeniem ujawnienia informacji pozostających w związku z wykonywaniem zawodu jest on zobowiązany niezwłocznie powiadomić pisemnie ORA w Katowicach.
3. Dla zapewnienia najdalej idącej ochrony informacjom, o których mowa powyżej, adwokat powinien wystąpić do wzywającego organu z pisemnym stanowiskiem, zawierającym argumentacje prawną i faktyczną, przemawiającą za odstąpieniem od dokonania czynności procesowej związanej z jego przesłuchaniem z równoczesnym, każdorazowym powołaniem się na wiążącą go tajemnicę.
4. Adwokat zobowiązany jest do zaskarżania postanowienia o zwolnieniu go z zachowania w tajemnicy informacji związanych z wykonywaniem zawodu, w ten sposób właściwy dla postępowania w jakim zapadło przedmiotowe postanowienie, o ile taki środek prawny przysługuje.
5. Wraz z zażaleniem na postanowienie o którym mowa w ust. 4, adwokat zobowiązany jest do złożenia wniosku o wstrzymanie wykonalności postanowienia, zgodnie z art. 463 k.p.k. (w przypadku gdy zwolnienie nastąpiło w postępowaniu karnym), a nadto, jeżeli zwolnienie z obowiązku zachowania w tajemnicy przedmiotowych informacji zapadło w warunkach uniemożliwiających jego natychmiastowe zaskarżenie, adwokat zobowiązany jest do złożenia wniosku o przerwanie czynności procesowej związanej z jego przesłuchaniem, w celu umożliwienia złożenia zażalenia na postanowienie o zwolnieniu go z tajemnicy, względnie o zezwoleniu na jego przesłuchanie, do czasu jego prawomocnego rozstrzygnięcia.
6. Do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia zażalenia, o którym mowa powyżej, adwokat nie jest uprawniony do składania zeznań w zakresie informacji objętych tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu.
7. Złożenie zeznań na okoliczności objęte tajemnicą obrończą nie jest dopuszczalne.
8. Powyższe zasady postępowania stosuje się odpowiednio do aplikantów adwokackich, przy czym aplikant adwokacki jest zobowiązany niezwłocznie poinformować również swojego patrona.
b) wykonanie uchwały powierza się Dziekanowi ORA w Katowicach,
c) odpis uchwały doręczyć: Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Izby Adwokackiej w Katowicach, Prezesowi Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Katowicach, Ministrowi Sprawiedliwości, Naczelnej Radzie Adwokackiej;
d) treść uchwały i instrukcji udostępnić do wglądu w sposób zwyczajowo przyjęty w Izbie Adwokackiej w Katowicach.
Uzasadnienie
W związku z pojawiającymi się zapytaniami związanymi z trybem postępowania w sytuacji opisanej w podjętej uchwale, zasadnym było ujednolicenie praktyki poprzez przyjęcie również instrukcji postępowania.
Uchwałę podjęto jednogłośnie.
88.
Uchwała:
a) na zasadzie art. 44 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze ustalić i przyjąć jako obowiązujące: powinności Adwokata, członka Izby Adwokackiej w Katowicach, w przypadku przeszukania lokalu zawodowego bądź prywatnego, w którym mogą znajdować się dokumenty i pisma zawierające informacje objęte tajemnicą adwokacką bądź obrończą w brzmieniu: Okręgowa Rada Adwokacka w Katowicach, wykonując wynikający z art. 1.1 Ustawy Prawo o Adwokaturze (Dz. U. 1982, nr 16, poz. 124) obowiązek współdecydowania o ochronie praw i wolności obywatelskich, kierując się zwłaszcza najwyższą dbałością zarówno o zachowanie w tajemnicy powierzonych adwokatom informacji, jak też o przestrzeganie standardów procesowych dotyczących postępowania z informacjami objętymi tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu adwokata, dążąc nadto do zapewnienia maksymalnej efektywności przestrzegania przez adwokatów, członków Izby Adwokackiej w Katowicach obowiązujących w tej przestrzeni norm zarówno deontologicznych jak i wynikających z regulacji ustawowych stoi na stanowisku, iż wszyscy adwokaci, członkowie Izby Adwokackiej w Katowicach powinni przestrzegać algorytmu postępowania, opisanego w instrukcji będącej załącznikiem do Uchwały, w sytuacji związanej z przeszukaniem lokalu zajmowanego przez nich na potrzeby związane z wykonywaniem zawodu czy też prywatnie, w którym znajdować się mogą informacje objęte tajemnicą obrończą bądź adwokacką, a nadto, iż powinni oni niezwłocznie poinformować ORA w Katowicach o każdym przypadku przeszukania uzasadniającym wdrożenie przedmiotowej procedury, jak i o sytuacjach mogących uzasadniać jej wdrożenie w przyszłości.
b) na zasadzie art. 44 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze ustalić i przyjąć jako obowiązujące:
instrukcję postępowania adwokata w razie przeszukania zajmowanego przez niego zawodowo lub prywatnie lokalu, w którym mogą znajdować się informacje objęte obowiązkiem zachowania ich w tajemnicy w brzmieniu:
1. W przypadku przeszukania w zajmowanym przez adwokata prywatnie lub zawodowo lokalu, jest on zobligowany zadbać, aby w czynności tej uczestniczył przedstawiciel samorządu zawodowego adwokatów, wpisany na listę na mocy uchwały ORA w Katowicach. Podstawę prawną tego obowiązku stanowi § 20 Zbioru Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu Adwokata w związku z art. 224 § 2 k.p.k.
2.W celu zapewnienia obecności przedstawiciela samorządu zawodowego podczas przeszukania lokalu, adwokat powinien zażądać natychmiastowego zawiadomienia samorządu o tym fakcie, bądź w miarę możliwości uczynić to osobiście, a nadto dążyć do wstrzymania czynności do czasu przybycia przedstawiciela na miejsce.
3. Adwokat powinien zadbać, aby w protokole czynności przeszukania odnotowano z pełną dokładnością wszelkie okoliczności mogące wskazywać na próbę naruszenia tajemnicy obrończej lub zawodowej w oparciu o przepis art. 148 § 2 k.p.k. w zw. z art. 150 § 2 k.p.k.
4. Adwokat zobowiązany jest do podjęcia wszystkich przewidzianych prawem środków w celu zachowania w tajemnicy objętych nią informacji, co w szczególności obliguje go do powołania się na tajemnicę w odniesieniu do odpowiednich dokumentów i pism a także do wniesienia zażalenia na postanowienie dotyczące przeszukania, zatrzymania rzeczy i inne właściwe czynności, a nadto zobowiązany jest powiadomić o zaistniałej sytuacji Klienta, jeśli jego prawa w związku z przeszukaniem i zatrzymaniem pism i dokumentów mogły zostać naruszone, z pouczeniem go o przysługujących mu prawach, w oparciu o art. 236 § 1 i § 2 k.p.k..
5. Każdy adwokat, członek Izby Adwokackiej w Katowicach, zobowiązany jest do powiadomienia ORA o zaistnieniu sytuacji, która może w przyszłości uzasadniać wdrożenie procedury uregulowanej niniejszą instrukcją.
6. Zasady postępowania dotyczące zeznań na okoliczności objęte tajemnicą związaną z wykonywaniem zawodu adwokata (obrończą i adwokacką), określone w przepisach art. 178 i art. 180 § 2 k.p.k. stosuje się odpowiednio do dokumentów zawierających informacje nią objęte, wydanych lub znalezionych w trakcie przeszukania, stosownie do regulacji zawartej w art. 226 k.p.k.
7. Powyższe zasady postępowania stosuje się odpowiednio do aplikantów adwokackich, przy czym aplikant adwokacki jest zobowiązany niezwłocznie poinformować również swojego patrona.
c) wykonanie uchwały powierza się Dziekanowi ORA w Katowicach,
d) odpis uchwały doręczyć: Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Izby Adwokackiej w Katowicach, Prezesowi Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Katowicach, Ministrowi Sprawiedliwości, Naczelnej Radzie Adwokackiej;
e) treść uchwały i instrukcji udostępnić do wglądu w sposób zwyczajowo przyjęty w Izbie Adwokackiej w Katowicach.
Uzasadnienie
W związku z pojawiającymi się zapytaniami związanymi z trybem postępowania w sytuacji opisanej w podjętej uchwale, zasadnym było ujednolicenie praktyki poprzez przyjęcie również instrukcji postępowania.
Uchwałę podjęto jednogłośnie.
